Oddłużenie pierwszoplanowym celem upadłości konsumenckiej – post. SN z 25 maja 2021 r., sygn. Akt i CSKP 100/21

Oddłużenie pierwszoplanowym celem upadłości konsumenckiej – post. SN z 25 maja 2021 r., sygn. Akt i CSKP 100/21

Konstrukcja prawna upadłości konsumenckiej jest podporządkowana oddłużeniu niewypłacalnej osoby fizycznej. W postępowaniu uregulowanym w art. 4911 Prawa upadłościowego i nast. chodzi bowiem o to, aby osoba nieprowadząca działalności gospodarczej mogła powrócić do normalnego życia, a nie popaść w ubóstwo.

Okoliczności sprawy i treść orzeczenia

Przed sądem rejonowym toczyło się postępowanie upadłościowe Marii K. jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej. Sąd I instancji umorzył zobowiązania upadłej uznane na listach wierzytelności oraz wszystkie pozostałe zobowiązania powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości bez ustalania planu spłat. Jako argument za takim rozstrzygnięciem przyjął osobistą sytuację dłużniczki. Orzeczenie utrzymał w mocy sąd okręgowy. Jeden z wierzycieli upadłego zaskarżył postanowienie sądu, podnosząc, że upadła ma możliwość częściowej spłaty wierzytelności, choćby w minimalnym stopniu.

Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną wierzyciela, uznając, że koszty utrzymania konsumenta oraz osób na jego utrzymaniu są większe niż możliwości zarobkowe i stan ten nie rokuje poprawy nawet w przyszłości. W uzasadnieniu Sąd Najwyższy podniósł, że:

  • pierwszoplanowym celem tzw. upadłości konsumenckiej jest oddłużenie osoby fizycznej,
  • w razie ustalenia, że osobista sytuacja upadłego w oczywisty sposób wskazuje na brak zdolności upadłego do jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli, sąd powinien umorzyć jego zobowiązania bez ustalenia planu spłaty,
  • rezygnacja z ustalenia planu spłaty powinno mieć jednak charakter wyjątkowy i mieć swoje uzasadnienie w obiektywnie ustalonym stanie zdrowia upadłego, jego niedołężnością i brakiem zdolności do pracy.

Wniosek

Prezentowane orzeczenie jest przejawem stopniowo kształtującej się linii orzeczniczej. Dotychczas podobne stanowisko wyrażały sądy powszechne (por. postanowienie SO w Rzeszowie z 13 X 2020 r., VI Gz 169/20).Zwracano uwagę, że warunkiem ogłoszenia upadłości wobec konsumentów bez ustalenia planu spłaty nie jest uprzednie ustalenie majątku konsumenta. Z punktu widzenia celu upadłości konsumenckiej najważniejsze jest porównanie zdolności zarobkowych do kosztów utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu. Zasadą jest, że warunkiem uwolnienia się od długów jest sprzedaż przez syndyka całego majątku i realizacja planu spłaty. Jeśli jednak zobowiązanie upadłego do jakichkolwiek spłat zadłużenia uniemożliwiłoby upadłemu powrót do normalnego życia, a nie ma widoków na zmianę trudnej sytuacji upadłego, to należy dać prymat oddłużeniu upadłego konsumenta kosztem funkcji zaspokojenia wierzycieli.

Portal tworzony przez:

FilipiakBabicz.com

Obserwuj nas

Follow us

Posłuchaj podcastu ResTrue Talks.