Postępowania restrukturyzacyjne w 2021 roku

Postępowania restrukturyzacyjne w 2021 roku

W minionym roku najbardziej popularne było postępowanie o zatwierdzenie układu. W tym i przyszłym roku ten trend się utrzyma.

Prawo przewiduje cztery rodzaje postępowania restrukturyzacyjnego. Tak duży wybór umożliwia dłużnikom dostosowanie odpowiedniej procedury do własnych potrzeb. Wstępują oni na ścieżkę restrukturyzacji w różnej sytuacji ekonomicznej. Jedni są zagrożeni niewypłacalnością, inni już niewypłacalni. Można zatem spodziewać się, że popularność poszczególnych postępowań jest wyrównana. Ze statystyk wynika jednak co innego.

PZU i długo nic…

W minionym roku ogłoszono 458 upadłości przedsiębiorców. Ponadto wszczęto 1 867 restrukturyzacji. Przy tym najpopularniejsze okazało się postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU), których w minionym roku otwarto aż 1 605. To aż 85,97 proc. wszystkich restrukturyzacji. Dalej jest przyspieszone postępowanie układowe, których było 151, co stanowi zaledwie 8,09 proc. wszystkich. Z kolei postępowań układowych było 33 (1,77 proc.), a sanacyjnych 78 (4,18 proc.).

Zatem PZU i pozostałe rodzaje postępowań dzieli przepaść, która zapewne pogłębiła się w 2022 r. Bieżący rok upływa pod znakiem kłopotów z funkcjonowaniem Krajowego Rejestru Zadłużonych (KRZ).  Efektem ubocznym jest jeszcze większa atrakcyjność obwieszczeń o PZU. Obwieszczenie o dniu układowym inicjujące PZU stanowi bowiem jedyną gwarancję otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego w przewidywalnym terminie. Otwarcie pozostałych postępowań wymaga decyzji sądu. Musi ona zostać wydana za pośrednictwem KRZ. Dotychczasowa praktyka pokazuje, że sądy różnie radzą sobie z korzystaniem z rejestru.

Informację o ogólnej liczbie postępowań warto uzupełnić o analizę popularności poszczególnych postępowań wśród osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i spółek.

Jednoosobowe działalności kontra spółki

W Polsce w 2021 r. funkcjonowało trochę ponad ok. 2,5 mln jednoosobowych działalności gospodarczych i ponad 0,5 mln spółek:

Forma działalności Liczba Udział Udział (bez JDG)
JDG 2 500 000 82,50%
Spółki osobowe 73 600 2,43% 13,88%
sp.j. 32 600 1,08% 6,15%
sp.p. 2 400 0,08% 0,45%
sp.k. 35 700 1,18% 6,73%
S.K.A. 2 900 0,10% 0,55%
Spółki kapitałowe 456 693 15,07% 86,12%
sp. z o.o. 448 000 14,78% 84,48%
P.S.A. 293 0,01% 0,06%
S.A. 8 400 0,28% 1,58%
Suma 3 030 293 100,00% 100,00%

Tabela nr 1. Formy działalności. Opracowanie własne na podstawie Raportu Polskie firmy 2021 przygotowanego przez Transparent Data (https://medium.com/blog-transparent-data/polskie-firmy-2021-raport-340fd0954163).

Największą grupę stanowili jednoosobowi przedsiębiorcy. Wśród spółek zdecydowanie dominują spółki kapitałowe (86,12 proc. spółek). W grupie spółek kapitałowych prym wiodą spółki z o.o. – jest ich niecałe 0,45 mln. Najmniej liczną grupą stanowią proste spółki akcyjne. To najnowsza, wprowadzona w minionym roku, propozycja ustawodawcy spośród dostępnych form działalności.

Szczegółowa struktura postępowań

Uwzględniając powyższe zestawienie warto przyjrzeć się szczegółowej strukturze podmiotowej postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych:

Forma działalności Postępowanie upadłościowe Postępowanie
o zatwierdzenie układu
Przyspieszone postępowanie układowe Postępowanie układowe Postępowanie sanacyjne
JDG 98 21,40% 1 018 63,43% 101 66,89% 16 48,48% 50 64,10%
Spółki osobowe 32 6,99% 49 3,05% 6 3,97% 1 3,03% 0 0,00%
– sp.j. 12 2,62% 25 1,56% 4 2,65% 0 0,00% 0 0,00%
– sp.p. 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
– sp.k. 19 4,15% 24 1,50% 2 1,32% 1 3,03% 0 0,00%
– S.K.A. 1 0,22% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
Spółki kapitałowe 310 67,69% 527 32,83% 44 29,14% 16 48,48% 28 35,90%
– sp. z o.o. 279 60,92% 485 30,22% 38 25,17% 14 42,42% 23 29,49%
– P.S.A. 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
– S.A. 31 6,77% 42 2,62% 6 3,97% 2 6,06% 5 6,41%
Inne 18 3,93% 11 0,69% 0 0,00% 0 0,00% 0 0,00%
Suma 458 100,00% 1 605 100,00% 151 100,00% 33 100,00% 78 100,00%

Tabela nr 2: Szczegółowa struktura postępowań. Opracowanie własne na podstawie danych MS.

Z powyższej analizy można wyciągnąć następujące wnioski:

– Pomimo dominującej liczby jednoosobowych spółek, najwięcej upadłości ogłoszono wobec dłużników działających w formie spółek kapitałowych. Wynika to najprawdopodobniej z tego, że przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, jeśli decydują się na ogłoszenie upadłości, wybierają ścieżkę upadłości konsumenckiej. Wymaga to jednak uprzedniego zakończenia działalności gospodarczej. W 2021 r. zamknięto 163 056 jednoosobowych działalności.

– Z restrukturyzacji korzystają przede wszystkim jednoosobowi przedsiębiorcy, co wynika z ich dużej liczby w porównaniu do liczby spółek. Oprócz postępowania układowego ok. 2/3 postępowań restrukturyzacyjnych dotyczy jednoosobowych działalności.

– Popularność postępowań wśród podmiotów wskazanych w tabeli nr 2 nie odzwierciedla struktury przedstawionej w tabeli nr 1. Uwzględniając proporcje wynikające z tabeli nr 1, udział jednoosobowych działalności w ogóle postępowań restrukturyzacyjnych powinien być wyższy. Oznacza to, że przedsiębiorcy działający w takiej formie relatywnie rzadziej decydują się na restrukturyzację. Może to wynikać przede wszystkim z mniejszego zaawansowania tego typu działalności, a także wybierania ścieżki upadłości konsumenckiej.

– Spółki kapitałowe (a przede wszystkim spółki z o.o.) relatywnie częściej decydują się na restrukturyzację. Wynika to najpewniej nie tylko z większego ryzyka gospodarczego podejmowanego w ramach spółek kapitałowych, ale także z rygorystycznych zasad odpowiedzialności członków zarządu sp. z o.o. (art. 299 Kodeksu spółek handlowych).

Podsumowanie

PZU działało najpierw w formie uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego wprowadzonego przepisami Tarczy 4.0, a od grudnia 2021 r. zostało przeniesione do Prawa restrukturyzacyjnego. Problemy z funkcjonowaniem KRZ oraz liczne zalety PZU, pozwoliły temu postępowaniu utrzymać dominację również w 2022 r. Należy oczekiwać, że również w 2023 r. pozycja PZU, jako najpopularniejszego postępowania restrukturyzacyjnego, zostanie utrzymana.

 

 

Portal tworzony przez:

FilipiakBabicz.com

Obserwuj nas

Follow us

Posłuchaj podcastu ResTrue Talks.