Dzień układowy w PZU

Rozbieżność pomiędzy czteromiesięcznym okresem ochrony dłużnika, a trzema miesiącami na złożenie wniosku o zatwierdzenie układu, liczonymi od dnia układowego, powoduje trudności interpretacyjne.

Obecnie najpopularniejsze postępowanie restrukturyzacyjne to postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU). Postanowienia o jego otwarciu nie wydaje sąd restrukturyzacyjny. Zamiast tego dokonywane jest obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego. Pojawia się ono w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ). Odpowiada za nie nadzorca układu, niezwłocznie po objęciu funkcji.

Ustalenie dnia układowego

Dzień układowy powinien przypadać nie wcześniej niż trzy miesiące przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu i nie później niż jeden dzień przed tym wydarzeniem. Przy tym stan zobowiązań dłużnika istniejący w dniu układowym ma kluczowe znaczenie dla całego postępowania. Stanowi to podstawę do określenia, czy wierzycielowi przysługuje wierzytelność sporna, czy ma on prawo do głosowania nad układem, a  także jaka jest wysokość jego wierzytelności.

Ponadto, według stanu z dnia układowego ustala się relację pomiędzy sumą wierzytelności spornych oraz innych wierzytelności, a także to, czy suma ta przekracza próg 15% ogółu wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. 

W toku jednego postępowania o zatwierdzeniu układu nie można zmienić ustalonego dnia układowego. Wierzytelności powstałe po tym dniu nie są objęte układem. W takim wypadku dłużnik będzie miał obowiązek zaspokoić wierzyciela na zasadach ogólnych. 

Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego 

Dzień układowy wyznacza dłużnik, natomiast nadzorca układu może obwieścić o jego ustaleniu w systemie teleinformatycznym – Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego nie jest obowiązkowe. Ma jednak szczególne znaczenie z uwagi na związane z nim skutki, w postaci przyznania dłużnikowi ochrony przed egzekucją oraz wypowiedzeniem określonych umów. 

Nadzorca układu może obwieścić o ustaleniu dnia układowego po sporządzeniu spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz wstępnego planu restrukturyzacyjnego, (art. 226a ust. 1 p.r.). W niektórych sytuacjach może też odmówić dokonania obwieszczenia i poinformować o tym dłużnika. Powinien to zrobić, gdy uzna, że zachodzą przesłanki uniemożliwiające wszczęcie postępowania o zatwierdzenie układu bądź wyłączające możliwość dokonania w tym postępowaniu obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego (art. 226b p.r.).

Nadzorca układu może dokonać obwieszczenia o dniu układowym, jeśli zostały spełnione łącznie następujące wymogi: 

  1. zawarto umowę pomiędzy dłużnikiem a doradcą restrukturyzacyjnym (nadzorcą układu) o sprawowanie nadzoru w postępowaniu o zatwierdzenie układu
  2. ustalono dzień układowy
  3. sporządzono spis wierzytelności, spis wierzytelności spornych oraz wstępny plan restrukturyzacyjny. 

Dokonanie obwieszczenia jest jednak wykluczone, gdy w ciągu ostatnich 10 lat: 

  1. przeprowadzono wobec dłużnika postępowanie o zatwierdzenie układu, w którym dokonano obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego, albo 
  2. umorzono postępowanie restrukturyzacyjne dłużnika, z wyjątkiem sytuacji, gdy nastąpiło to za zgodą rady wierzycieli. 

Przepisy ustawy nie wymagają, aby dzień układowy wyznaczyć przed dniem obwieszczenia. Musi on jednak przypadać nie wcześniej niż trzy miesiące przed dniem złożenia wniosku o zatwierdzenie układu i nie później niż jeden dzień przed jego złożeniem (art. 211 ust. 2 p.r.). 

Co to jest dzień układowy w PZU?

Punktem wyjścia dla prawidłowego określenia czasu trwania skutków obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego, jest zrozumienie relacji pomiędzy dniem układowym, a obwieszczeniem o jego ustaleniu w  KRZ. Dzień układowy dzieli wierzytelności dłużnika na te, które są objęte układem, a więc powstały przed dniem układowym, oraz nieobjęte układem – czyli te, które powstały w dniu układowym albo później.

Dzień układowy może zostać wyznaczony na dzień nie wcześniejszy niż trzy miesiące przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu i nie późniejszy niż na dzień przed jego złożeniem.

Natomiast, zgodnie z art. 226g p.r., skutki obwieszczenia o  ustaleniu dnia układowego wygasają z mocy prawa, jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia dokonania obwieszczenia dłużnik nie złoży do sądu wniosku o zatwierdzenie układu

Jak długo trwa ochrona gwarantowana przez nowe PZU? 

Tym samym najwcześniejszy możliwy termin dnia układowego przypada na minimum trzy miesiące przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu. Natomiast, zgodnie z przepisami, ochrona dłużnika trwa cztery miesiące od dnia dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Po upływie tego terminu skutki obwieszczenia wygasają z mocy samego prawa. Możliwe jest też wcześniejsze uchylenie skutków obwieszczenia przez sąd. Ochrona dłużnika przed egzekucją i wypowiadaniem umów jest bezpośrednim skutkiem obwieszczenia o dniu układowym, nie zaś samego dnia układowego. 

Dzień układowy, a dzień obwieszczenia o jego ustaleniu  

Rozbieżność pomiędzy czteromiesięcznym okresem ochrony a trzema miesiącami na złożenie wniosku o zatwierdzenie układu, liczonymi od dnia układowego, powoduje trudności interpretacyjne. Problem sprowadza się do pytania, czy dzień układowy można wyznaczyć na późniejszy termin niż dzień obwieszczenia o  nim? Aktualnie funkcjonują na ten temat dwa poglądy. Zgodnie z jednym z  nich, obwieszczenie o dniu układowym nie powinno przypadać później niż dzień układowy. Powodem jest np. konieczność sporządzenia spisu wierzytelności, do którego przygotowania potrzebne jest ustalenie dnia układowego. Spisu nie można przygotować na przyszłość. W tym wypadku pojawia się jednak pytanie o sens dodatkowego miesiąca ochrony, przypadającego po upływie terminu na złożenie wniosku o  zatwierdzenie układu. 

Jedną z możliwych odpowiedzi jest uznanie, że ochrona trwa w takim wypadku nie cztery, a trzy miesiące. Przyjęcie tezy o skróconym, trzymiesięcznym okresie ochrony, jest jednak trudne do pogodzenia z art. 226g p.r. Mówi on wprost, że wniosek może być złożony w okresie czterech, a nie trzech miesięcy od dnia obwieszczenia. Zwolennicy praktyki ustalania dnia układowego na dzień późniejszy niż obwieszczenie, sprzeciwiają się m.in. argumentowi odwołującemu się do spisu wierzytelności. Podnoszą, że spis wierzytelności aktualizuje się dopiero w momencie głosowania nad układem. 

Termin obwieszczenia a ochrona dłużnika

Początek ochrony, którą gwarantuje PZU, jest tożsamy z dniem obwieszczenia. Natomiast kończy się ona wraz z prawomocnym umorzeniem postępowania z wniosku o zatwierdzenie układu albo wraz z zakończeniem postępowania o  zatwierdzenie układu. W przypadku, gdy wniosek o zatwierdzenie układu nie zostanie złożony, ochrona wygasa po czterech miesiącach

Wykorzystanie możliwości obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego pociąga za sobą szereg konsekwencji dla funkcjonowania dłużnika w obrocie gospodarczym. W szczególności zapewnia ochronę przed egzekucją oraz wypowiedzeniem kluczowych umów. 

Przepisy prawa restrukturyzacyjnego nie wyznaczają określonego terminu na obwieszczenie, a jedynie wskazują zakres czasu na wyznaczenie dnia układowego. Wskazują także na szereg sytuacji, w których nadzorca układu powinien odmówić dokonania obwieszczenia o dniu układowym. Wymieniają też dokumenty, których sporządzenie jest niezbędne. 

Ocena regulacji dotyczącej dnia układowego i obwieszczenia w PZU 

Obecna regulacja pozostawia wiele wątpliwości. Jest też wiele niewyjaśnionych kwestii praktycznych. Szeroka ochrona, jaką daje nowe PZU, jest silna, ale i ograniczona czasowo. Wygasa z  mocy prawa w  terminie czterech miesięcy od dnia obwieszczenia, o ile dłużnik nie złoży do sądu wniosku o  zatwierdzenie układu. Tak krótki czas ochrony narzuca na dłużnika oraz nadzorcę obowiązek sprawnego prowadzenia postępowania. Stanowi on również bezpiecznik zapobiegający nadużyciom przez dłużnika przywilejów, jakie gwarantuje mu nowe PZU. 

Wada ustawy, powodująca rozbieżne interpretacje, została dostrzeżona w toku prac nad nowelizacją prawa restrukturyzacyjnego. W projekcie ustawy opublikowanym 8 lutego 2023 r. zmieniono definicję dnia układowego. Miałby on przypadać na dzień nie wcześniejszy niż cztery miesiące przed złożeniem wniosku o zatwierdzenie układu. Nie będzie także możliwe wyznaczenie go na dzień późniejszy niż obwieszczenie. Ponadto sprecyzowano, że postępowanie o  zatwierdzenie układu umarza się z mocy prawa, jeżeli w terminie czterech miesięcy od dnia układowego nie wpłynie do sądu wniosek o zatwierdzenie układu. 

UDOSTĘPNIJ:

OCEŃ:

Zobacz również

Search

PORTAL TWORZONY PRZEZ:

OBSERWUJ NAS

Dodaj tu swój tekst nagłówka