Konsekwencje upadłości WeWorka
W ciągu ostatniego miesiąca na łamach wielu tytułów prasowych i serwisów internetowych informowano o upadłości ogłoszonej przez przedstawicieli WeWorka na terenie Stanów Zjednoczonych i Kanady. Z uwagi na międzynarodowy charakter działalności amerykańskiego start-upu zastanawiano się nad wpływem tej decyzji na funkcjonowanie spółek powiązanych zlokalizowanych w innych państwach. Do szeregu tych wątpliwości ustosunkował się i wyjaśnił doradca restrukturyzacyjny Patryk Filipiak.
Przedstawiciele WeWorka ogłosili upadłość powołując się na procedurę Chapter XI. Na czym ona polega?
Procedura „Chapter 11” to sądowe postępowanie restrukturyzacyjne prowadzone w USA przez sąd upadłościowy (Bankruptcy Court) na podstawie przepisów Rozdziału XI (Chapter 11) federalnego prawa upadłościowego z 1978 r. (Bankruptcy Act 1978). Celem tej procedury jest zawarcie przez dłużnika układu z wierzycielami, który na nowo określi wysokość oraz termin spłaty długów. W ramach Chapter XI możliwa jest też sprzedaż całego przedsiębiorstwa na rzecz nowego właściciela (strategicznego lub finansowego) i spłata wierzycieli z uzyskanej ceny. Chodzi zatem o uratowanie wartości firmy i kontynuację biznesu, przy czym z reguły ze zmienioną strukturą udziałową.
Dlaczego WeWork jako spółka w upadłości twierdzi, że nie dotyczy ona innych lokalizacji niż w USA i Kanadzie?
Otwarcie restrukturyzacji WeWork w USA nie oznacza, że jej skutki podlegają automatycznemu uznaniu na terenie innych Państw. W przeciwieństwie do obszaru Unii Europejskiej (z wyłączeniem Danii) upadłość (procedura Chapter VII) oraz restrukturyzacja (procedura Chapter XI) otwarta w USA musi być uznana w innych państwach na podstawie wewnętrznych przepisów o międzynarodowym postępowaniu upadłościowym. W Polsce obowiązują w tym zakresie przepisy Prawa Restrukturyzacyjnego oraz Prawa upadłościowego, stworzone – w części o postępowaniu międzynarodowym – na podstawie Prawa Modelowego UNCITRAL (Komisji ONZ ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego) z 1997. Prawo Modelowe UNCITRAL zostało wdrożone w 59 państwach, w tym w USA i Polsce. Aby postępowanie Chapter XI dotyczące WeWork zostało uznane w Polsce musi być złożony stosowny wniosek do sądu upadłościowego. Wniosek o uznanie orzeczenia o otwarciu Chapter XI z reguły składa amerykański administrator sądowy, a jego celem jest objęcie majątku polskiego kompetencjami organów amerykańskich.
Natomiast zdecydowanie otwarcie postępowania w USA nie dotyczy bezpośrednio działania spółek powiązanych, w tym spółek-córek (subsidiaries) zlokalizowanych w innych państwach. Spółki te są traktowane jako odrębne podmioty prawa, których majątek jest odseparowany od majątku spółki-matki. Oczywiście upadłość lub restrukturyzacja spółki-matki może mieć wpływ na działanie córki, jeśli córka jest uzależniona finansowo lub biznesowo od działania matki. Taka sytuacja miała miejsce po upadłości w Wielkiej Brytanii znanego touroperatora Thompson. Spowodowało to upadłości spółek córek w Europie, w tym w Polsce, działających pod marką Neckermann. Wynikało to z zależności biznesowej pomiędzy spółkami w grupie.
Jakie konsekwencje może mieć ten proces dla biur w Polsce i pozostałych krajach?
To zależy od tego, w jaki sposób i w jakim zakresie spółka-matka gwarantowała biznes w Polsce. Na pewno otwarcie Chapter XI w USA spowoduje spadek zaufania do WeWork ze strony wynajmujących oraz podmiotów finansujących, w tym banków. To może spowodować zaburzenie strumienia przychodów generowanych przez WeWork Polska, jeśli dojdzie do złamania kowenansów w umowach kredytowych. Wpływ na biznes w Polsce będzie zależał też od efektów restrukturyzacji w USA. Jeśli ona się nie powiedzie i dojdzie do upadłości likwidacyjnej (Chapter VII), to zaufanie do biznesu w Polsce spadnie mocniej. Prawdopodobnym scenariuszem jest jednak znalezienie inwestora, który przejmie aktywa amerykańskie i – po restrukturyzacji – ustabilizuje biznes.
Jakie terminy obowiązują w tym procesie?
Dłużnik prowadzi postępowanie w trybie „Chapter XI” w ciągu kilku miesięcy do nawet kilku lat, w zależności od wielkości i złożoności przedsiębiorstwa dłużnika. Z uwagi na lokalizację majątku WeWork w wielu państwach świata, przy braku znalezienia inwestora, postępowanie może trwać nawet kilka lat. Bankruptcy Act przewiduje możliwość przedstawienia wstępnego planu restrukturyzacji zadłużenia w terminie 120 dni rozpoczęcia procedury. Następnie, w ciągu 180 dni WeWork ma możliwość potwierdzenie proponowanego planu.
