Środki restrukturyzacyjne, dotyczące zmian w majątku trwałym

W ostatnim wpisie na temat środków restrukturyzacyjnych, skupiliśmy się na zmianach w zakresie funkcjonowania przedsiębiorstwa. Kolejny środek, któremu przyjrzymy się bliżej, to zmiany wprowadzane w majątku trwałym dłużnika. Jest to majątek, który przedsiębiorstwo wykorzystuje w czasie dłuższym niż 12 miesięcy. Narzędzi do przeprowadzenia restrukturyzacji w tym obszarze najpełniej dostarcza postępowanie sanacyjne.

Zmiana formy korzystania z majątku trwałego

Zastosowane środki restrukturyzacyjne we wspomnianym obszarze mają doprowadzić do reorganizacji struktury aktywów trwałych dłużnika. Jest kilka możliwych sposobów, za pomocą których można to osiągnąć. Pierwszy z nich to zmiana formy korzystania z majątku trwałego. W czasie restrukturyzacji warto szczegółowo przeanalizować rozwiązania alternatywne dla własności, które umożliwią korzystanie ze środka trwałego. Przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na najem i dzierżawę. Ciekawym rozwiązaniem jest także leasing ruchomości albo nieruchomości.

Zakończenie umów na korzystanie z majątku trwałego

To kolejne narzędzie, które warto rozważyć. Zakończenie umowy może wynikać na przykład z decyzji o ograniczeniu powierzchni biurowej lub magazynowej albo odnośnie wykorzystywania maszyn produkcyjnych (co jest efektem wprowadzenia zmian organizacyjnych firmy).

Jest także inne rozwiązanie oprócz wypowiedzenia umowy albo jej rozwiązania za porozumieniem stron. Art. 298 ust. 1 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne przewiduje, że zarządca może odstąpić od umowy wzajemnej, która nie została wykonana w całości lub części przed dniem otwarcia postępowania sanacyjnego. Może to zrobić za zgodą sędziego-komisarza, o ile świadczenie drugiej strony wynikające z tej umowy jest niepodzielne. Odstąpienie od umowy w tym trybie jest bardzo korzystne dla dłużnika. Pozwala mu bowiem ograniczyć koszty odstąpienia, a przede wszystkim chroni przed karami umownymi.

Sprzedaż zbędnych aktywów

Ostatnie narzędzie to sprzedaż zbędnych aktywów. Może to być zarówno majątek niewykorzystywany w bieżącej działalności gospodarczej (np. sąsiednia nieruchomość pod przyszłą rozbudowę hali produkcyjnej), jak i wykorzystywany w działalności gospodarczej (np. w związku z planową zmianą miejsce prowadzenia działalności, likwidacją oddziału).

Zgodnie z art. 323 ust. 1 ustawy – Prawo restrukturyzacyjne, mienie należące do dłużnika i wchodzące w skład masy sanacyjnej oraz składniki majątkowe przekazane do masy sanacyjnej w związku z bezskutecznością czynności prawnej, mogą zostać zbyte przez zarządcę. Można to zrobić za zgodą sędziego-komisarza, który określa warunki zbycia. Sprzedaż w tym trybie wywołuje tzw. skutek sprzedaży egzekucyjnej,. To jest rozwiązanie niezwykle korzystne z punktu widzenia potencjalnych nabywców składnika majątku.

Wśród przedstawicieli nauki i praktyki przewija się dyskusja, czy w powyższym trybie możliwa jest sprzedaż całego przedsiębiorstwa dłużnika. Nie wchodząc w szczegóły tej dyskusji, należy opowiedzieć się za stanowiskiem, że takie rozwiązanie jest dopuszczalne. Sprzedaż całego przedsiębiorstwa może na przykład być punktem wyjścia do rozpoczęcia przez przedsiębiorcę zupełnie nowej działalności.