Postępowania restrukturyzacyjne i upadłościowe we wrześniu 2023 roku wraz z podsumowaniem kwartalnym

Zespół naszego Serwisu przeanalizował, co mówiły nam liczby o sytuacji niewypłacalnych przedsiębiorców we wrześniu tego roku. Obraz postępowań restrukturyzacyjnych i upadłościowych w tym czasie wskazuje na utrzymanie dotychczasowych prawidłowości. O pewnej regularności zjawisk można też mówić na gruncie trzech pierwszych kwartałów bieżącego roku.

Zmianie nie uległ zestaw analizowanych danych. Przyjrzeliśmy się więc:

1. liczbie wniosków o wszczęcie sądowych postępowań restrukturyzacyjnych
   i liczbie obwieszczeń o ustaleniu dnia układowego w postępowaniu o zatwierdzenie układu (PZU),
2. liczbie otwartych sądowych postępowań restrukturyzacyjnych,
3. liczbie wniosków o ogłoszenie upadłości i liczbie ogłoszonych upadłości,
4. różnicy występującej pomiędzy statystykami za minione trzy kwartały obecnego roku w zakresie analizowanych danych.

Postępowania restrukturyzacyjne

We wrześniu 2023 roku obwieszczono o wpływie 55 wniosków o otwarcie sądowych postępowań restrukturyzacyjnych. To największa liczba tego typu wniosków złożonych w tym roku. W dużej mierze to wynik znacznego zainteresowania postępowaniami sanacyjnymi. We wrześniu złożono 30 wniosków sanacyjnych, co stanowi 55% wszystkich przedłożonych wniosków. W dalszej kolejności uplasowała się popularność przyspieszonych postępowań układowych (PPU), o którą zawnioskowało 20 osób (36% całości) i postępowań układowych – 5 wniosków (9% całości). Oznacza to, że dotychczas zaobserwowane wahania zainteresowania tymi rodzajami restrukturyzacji utrzymują się na zbliżonym poziomie.

Natomiast na przestrzeni minionych dziewięciu miesięcy tego roku złożono 361 wnioski o otwarcie sądowych postępowań restrukturyzacyjnych, z czego 110 w I kwartale, 112 w II kwartale i 124 w kwartale III. Stanowi to odpowiednio, 35%, 30% i 34% wszystkich złożonych wniosków i skłania do twierdzenia, że zainteresowanie postępowaniami sądowymi utrzymuje się na podobnym poziomie. Z kolei, zagłębiając się w dane szczegółowe obrazujące popularność poszczególnych typów restrukturyzacji jednoznacznie widoczna jest dominacja PPU (163 wniosków stanowi 45%) i sanacji (150 wniosków stanowi 42%) nad postępowaniami układowymi (48 wniosków stanowi 13%).

Wykres 1. Liczba wniosków o wszczęcie sądowych postępowań restrukturyzacyjnych złożonych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

We wrześniu otwarto 18 sądowych postępowań restrukturyzacyjnych. Na tę liczbę złożyło się 11 PPU (61% całości) i 7 sanacji (39% całości). Po raz kolejny (taka sytuacja miała miejsce w sierpniu) sądy nie wszczęły ani jednego postępowania układowego. Tym samym, dotychczas utrzymujący się trend niewielkiej liczby otwieranych postępowań układowych powoli staje się nieaktualny. Natomiast pozostałe tezy o zaobserwowanych wahaniach w liczbie otwieranych PPU i postępowań sanacyjnych mogą być nadal podtrzymywane. Co więcej, coraz wyraźniej widać, że wspomniane wahania oscylują w pewnych zawężonych już granicach. 

Natomiast na przestrzeni minionych dziewięciu miesięcy tego roku otwarto 215 sądowych postępowań restrukturyzacyjnych, z czego 78 w I kwartale, 74 w II kwartale i 63 w kwartale III. Stanowi to odpowiednio, 36%, 34% i 29% wszystkich wszczętych sądowych restrukturyzacji. Pozwala to na stwierdzenie, że w minionych kwartałach sądy wydawały porównywalną liczbę postanowień o otwarciu postępowań restrukturyzacyjnych. Natomiast zagłębiając się w dane szczegółowe obrazujące otwieranie poszczególnych typów restrukturyzacji dominacja PPU (119 wniosków stanowi 55%) jest niezaprzeczalna. W dalszej kolejności wszczynane były postępowania sanacyjne (73 wnioski stanowią 43%), a postępowania układowe stanowiły najmniejszy procent otwarć (23 wnioski to 10,7%).

Wykres 2. Liczba otwartych sądowych postępowań restrukturyzacyjnych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

Nadal dużym zainteresowaniem cieszy się postępowanie o zatwierdzenie układu (PZU). We wrześniu 320 dłużników dokonało obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego¹. To o 13,5% mniej niż w marcu², w którym obwieszczono o największej liczbie dni układowych w PZU i o 18% więcej niż w styczniu, kiedy otwarto najmniej PZU.

W trakcie minionych dziewięciu miesięcy tego roku obwieszczono o 2962 dniach układowych w PZU, z czego 965 w I kwartale, 1016 w II kwartale i 981 w kwartale III. Stanowi to odpowiednio, 33%, 34% i 33%. Na tej podstawie można stwierdzić, że popularność PZU utrzymuje się na niezmiennym poziomie, a średnia liczba obwieszczeń wynosi 329.

Wykres 3. Liczba otwartych PZU w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

Łącznie we wrześniu otwarto 338 postępowań restrukturyzacyjnych³. 

W minionych dziewięciu miesiącach 2023 roku rozpoczęto aż 3177 postępowań restrukturyzacyjnych. Z tego, 1043 w I kwartale, 1090 w II kwartale i 1044 w III trzecim. Stanowi to odpowiednio, 33%, 34% i 33% wszystkich wszczętych restrukturyzacji. Przekonuje to do postawienia wniosku o równomiernym rozłożeniu liczby wszczynanych restrukturyzacji i unaocznia, że średnia liczba wszystkich otwartych postępowań restrukturyzacyjnych plasuje się na poziomie 353.

Wykres 4. Liczba otwartych postępowań restrukturyzacyjnych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

We wrześniu spośród wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych, 18 zostało otwartych przez sąd, a 320 to PZU. Stanowi to odpowiednio 5% i 95%. Natomiast na przestrzeni trzech ostatnich kwartałów otwarto 215 sądowych restrukturyzacji i 2962 PZU, co odpowiada 7% i 93%.

Wykres 5. Liczba otwartych sądowych i pozasądowych postępowań restrukturyzacyjnych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

Postępowania upadłościowe

We wrześniu 2023 roku do sądów restrukturyzacyjnych i upadłościowych wpłynęło 2119 wniosków dłużników o ogłoszenie upadłości. Stanowi to trzeci najwyższy wynik w tym roku zaledwie o 11% i o 3% mniejszy od najwyższej liczby wniosków złożonych odpowiednio w marcu (2381) i lipcu (2174).

Z kolei, spośród wszystkich wniosków złożonych we wrześniu (2119): 124 dotyczyło spółek prawa handlowego⁴, a 1995 osób fizycznych⁵. Stanowi to odpowiednio 6% i 94%. I tym samym, w obu analizowanych kwestiach te liczby plasują się w czołówce. 

Na przestrzeni trzech minionych kwartałów złożono 18 080 wniosków o ogłoszenie upadłości. Z tego 6067 w I kwartale, 5842 w II kwartale i 6226 w III trzecim. Stanowi to odpowiednio, 34%, 32% i 34% wszystkich wniosków i pozwala wnosić o pewnym ustabilizowanym poziomie. Poddając zaś analizie szczegółowej dane  dotyczące spółek prawa handlowego i osób fizycznych dostrzeżono, że 1208 spółek prawa handlowego wnioskowało o upadłość (373 w I kwartale, 348 w II kwartale i 487 w III kwartale) i 16 926 osób fizycznych (5693 w I kwartale, 5494 w II kwartale i 5739 w III kwartale), co stanowi 7% i 93% całości. Te rozpiętości liczbowe i procentowe są niezwykle wyraźne, ale nie są zaskoczeniem. Obserwujemy je bowiem nieustannie od początku roku.

Wykres 6. Liczba wniosków o ogłoszenie upadłości złożonych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

We wrześniu 2023 roku sądy wydały 1881 postanowień o ogłoszeniu upadłości. Tym samym, to drugi najwyższy wynik w tym roku o 9% mniejszy od liczby ogłoszony upadłości w marcu (2060) w marcu i o 6% większy od średniej liczby ogłoszony upadłości dla trzech kwartałów (1768).

Spośród tych wszystkich postanowień wydanych we wrześniu: 30 dotyczyło spółek prawa handlowego, a 1851 osób fizycznych. Stanowi to odpowiednio 2% i 98%.  Liczba postanowień wydanych w sprawie upadłości spółek (30) jest najwyższa w tym roku. Z kolei, liczba postanowień dotyczących osób fizycznych (1852) stanowi drugi najwyższy wynik (tylko w marcu złożono o 1,6% więcej wniosków).

W ciągu trzech kwartałów wydano 15 907 postanowień o ogłoszenie upadłości, z tego 5478 w I kwartale, 5264 w II kwartale i 5165 w III trzecim. Stanowi to odpowiednio, 34%, 33% i 33% wszystkich postanowień. Wyodrębniając z tego szczegółowe dane dotyczące spółek prawa handlowego i osób fizycznych odnotowano 222 postanowień o ogłoszeniu upadłości spółek prawa handlowego (76 w I kwartale, 76 w II kwartale i 68 w III kwartale) i 15 685 postanowień w stosunku do upadłości osób fizycznych (5402 w I kwartale, 5187 w II kwartale i 5097 w III kwartale), co stanowi 1% i 99% całości. 

Wykres 7. Liczba postanowień o ogłoszeniu upadłości wydanych w III kwartale 2023 roku.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych zebranych z KRZ.

 

Podsumowanie

Analiza danych wykazała, że wrzesień był rekordowym miesiącem pod względem liczby wniosków o otwarcie sądowego postępowania restrukturyzacyjnego, jak również liczby ogłoszonych upadłości zarówno w przypadku osób fizycznych, jak też spółek prawa handlowego. Postępowanie o zatwierdzenie układu cały czas cieszy się popularnością, choć liczba obwieszczeń o ustaleniu dnia układowego we wrześniu oscylowała wokół średniej dla 3 kwartałów.

W minionych dziewięciu miesiącach otwarto 3177 postępowania restrukturyzacyjne, w tym 215 postanowieniem sądu i 2962 obwieszczeniem o dniu układowym w PZU. Stanowi to odpowiednio 7% i 93% i niezaprzeczalnie potwierdza niezmiennie utrzymującą się i wyraźną popularność PZU wśród wybieranych postępowań. Z kolei, wśród sądowych restrukturyzacji zdecydowanie dominuje PPU.

W odniesieniu do postępowań upadłościowych wrzesień wyraźnie zarysował się pod względem ogólnej liczby wniosków i ogłoszonych upadłości. W obu analizowanych kategoriach dane za wrzesień uchodzą za jedne z największych stanowiąc odpowiednio o 11% i 9% mniej niż w marcu, w którym odnotowano najwięcej wniosków i postanowień. 

Podsumowując dane za trzy kwartały odnotowaliśmy ponad 18 tysięcy o ogłoszenie upadłości i blisko 16 tysięcy ogłoszonych upadłości. Zagłębiając się w dane szczegółowe coraz widoczniejsza staje się dysproporcja pomiędzy wnioskami i postanowieniami dotyczącymi upadłości spółek prawa handlowego i osób fizycznych. Wnioski i postanowienia w przedmiotowej sprawie dotyczące spółek stanowią odpowiednio 7% i 1%, a w sprawie konsumentów 93% i 99%.

 

Opracowanie przygotowali: dr Ulyana Zaremba, dr Maria Wąsicka-Sroczyńska i r. pr. Maciej Woźniak.

---

¹ Podobnie, jak w poprzednich raportach, przypominamy, że wskazana liczba nie odzwierciedla wszystkich rozpoczętych postępowań o zatwierdzenie układu, lecz tylko te, w których dłużnik zdecydował skorzystać z ochrony, jaką daje obwieszczenie w KRZ.
² W raporcie „Postępowania restrukturyzacyjne i upadłościowe w maju 2023 r.” wskazaliśmy, że dane za marzec szczególnie wyróżniały się w każdej kategorii poddanej badaniu.
³ Dane ze stycznia 2023 r., do których się odnosimy, dostępne są pod linkiem: https://orestrukturyzacji.pl/2023/02/28/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-styczniu-2023-roku/, dane z lutego 2023 r.: https://orestrukturyzacji.pl/2023/03/24/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-lutym-2023-roku/, dane z marca 2023 r.: https://orestrukturyzacji.pl/2023/04/21/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-marcu-2023-roku-wraz-z-podsumowaniem-kwartalnym/, dane z kwietnia 2023 r.: https://orestrukturyzacji.pl/2023/05/29/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-kwietniu-2023-roku/, dane z maja 2023 r.: https://orestrukturyzacji.pl/2023/06/19/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-maju-2023-roku/, dane z czerwca, lipca i sierpnia 2023 r.: https://orestrukturyzacji.pl/2023/10/10/postepowania-restrukturyzacyjne-i-upadlosciowe-w-czerwcu-lipcu-i-sierpniu-2023-roku/.
⁴ Do spółek prawa handlowego zaliczamy: fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie itp.
⁵ Pod pojęciem osób fizycznych niezmiennie rozumiemy zarówno wnioski złożone przez konsumentów, jak i przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą.